Hongaarse wijngeschiedenis

Net als in de omringende landen hebben de Romeinen de wijnbouw in het huidige Hongarije geïntroduceerd. Maar de Hongaarse stammen die het gebied in de vijfde eeuw binnentrokken vanuit Centraal Azië hadden al ervaring met het maken van wijn. Ze zullen aangenaam verrast zijn om overvloedige wijngaarden in hun nieuwe land aan te treffen en wellicht is dat één van de redenen geweest om zich hier te vestigen.

tokaj oude plaat

Het is geen toeval dat het Hongaars samen met het Grieks de enige Europese taal is waarin het woord voor wijn niet is afgeleid van het Latijn. In de rest van Europa werd wijn geïntroduceerd door de Romeinen. Het Hongaarse woord ‘bor’ voor wijn is waarschijnlijk afgeleid van het Turks. Vermoedelijk hebben de Hongaren, voordat zij naar Europa trokken, het wijn maken geleerd van Turkse wijnboeren in het zuiden van de Kaukasus.

Ottomaanse invasie

In de Middeleeuwen werd in het huidige Hongarije al op grote schaal wijn gemaakt. Kruisvaders zouden hier op hun doortocht in de twaalfde eeuw grote hoeveelheden wijn gekregen hebben.  Tijdens de invasie van de Tartaren in de dertiende eeuw werden veel wijngaarden vernietigd. In de veertiende eeuw bloeide de Hongaarse wijnbouw weer volledig. Wijnvaten werden geëxporteerd tot in Duitsland en Polen.

In de zestiende en zeventiende eeuw was Hongarije bezet door de Turken. Ze dreven naar het noorden vluchtende Serven voor zich uit. Deze Serven introduceerden in Hongarije de Kadarka druif; tot op de dag van vandaag één van de belangrijkste ingrediënten van het befaamde Hongaarse Stierenbloed.

Tijdens de Turkse bezetting vonden verschillende belangrijke ontwikkelingen plaats. De Turken dronken zelf weliswaar geen wijn maar ze realiseerden zich wel dat wijn een belangrijke inkomstenbron voor de regio was. Ze lieten de wijnbouw daarom ongestoord haar gang gaan. Vooral wijn uit Tokaj en Eger was in deze periode internationaal zeer succesvol. Tokaj was zelfs de meest exclusieve en duurste wijn ter wereld.

loius XIV

WIjn der Koningen, Koning der Wijnen!

Het was nog tijdens de Ottomaanse bezetting dat de Franse koning Louis XIV zijn favoriete zoete Tokaji wijn doopte tot "Vinum Regum, Rex Vinorum": “Wijn der Koningen, Koning der Wijnen”. De Hongaarse Tokaj  was een graag geziene gast op de tafels van de Europese vorstenhuizen.

In de achttiende en negentiende eeuw bereikte de wijnproductie in Hongarije een ongekende omvang. De wijnbouw was een smeermiddel in de Oostenrijk-Hongaarse samenwerking. In 1730 kreeg Tokaj als eerste wijnregio ter wereld een officiële classificatie. Aan het eind van de negentiende eeuw gingen veel van de oorspronkelijke wijnstokken verloren door ziekten.  Ze werden vervangen door andere, beter bestendige rassen als de Kékfrankos en Hárslevelű.

Op de weg terug

In twee wereldoorlogen in de twintigste eeuw raakte Hongarije twee derde van zijn grondgebied kwijt. Verscheidene oorspronkelijk Hongaarse wijngaarden liggen daardoor nu in Slowakije en Roemenië. Onder het communisme werd kwantiteit belangrijker dan kwaliteit. Na 1989 zijn veel wijngaarden teruggegeven aan de oorspronkelijke eigenaren. Er is veel geïnvesteerd. Productiemethoden zijn gemoderniseerd. Hongarije is terug op de internationale wijnkaart.

© AndereWijn 2008 - 2024 Teksten of beelden mogen niet zonder onze toestemming worden hergebruikt.